Sahte/Taklit Parça Nedir? Nasıl Önlenir?

Sahte parça ibaresi, AS 9100:2016 Rev.D standardında 8.1.4 maddesinde direk olarak, 8.7.1 maddesinde ise dolaylı olarak yer almaktadır.

Bu maddeleri açıklamak gerekirse;

8.1.4: Kuruluş, sahte veya şüpheli sahte parça kullanımının önlenmesi ve bunların müşteriye teslim edilen ürün (ler) e dahil edilmesini önlemek için kuruluşa ve ürüne uygun süreçleri planlamalı, uygulamalı ve kontrol etmelidir.
NOT: Sahte parça önleme süreçleri şunları göz önünde bulundurmalıdır:
– Sahte parçaların bilinmesi ve önlenmesi konusunda uygun kişilerin eğitimi,
– Parça eskime izleme programının uygulanması,
– Harici olarak sağlanan ürünü orijinal veya yetkili üreticilerden, yetkili distribütörlerden veya diğer onaylı kaynaklardan elde etmek için kontroller,
– Orijinal veya yetkili üreticilerine parça ve bileşenlerin izlenebilirliğinin sağlanması için gereklilikler,
– Sahte parçaları tespit etmek için doğrulama ve test yöntemleri,
– Harici kaynaklardan raporlama yapan sahte parçaların izlenmesi,
– Şüpheli veya tespit edilen sahte parçaların karantinaya alınması ve raporlanması.

8.7.1: Sahte veya sahte olduğundan şüphelenilen parçalar, tedarik zincirine yeniden girilmesini önlemek için kontrol edilmelidir.

Standart gerekliliği olarak kuruluşlar bünyelerinde Sahte Parça ya da Taklit Parça ile ilgili aksiyonlar almaktadır. Peki Sahte/Taklit Parça ve önlemleri nedir? Açıklayalım.

Sahte parça; tanım olarak, orijinal veya yeterli bir ürün üreticisinin orijinal parçasının bilerek taklit, kopya, değiştirilmiş ya da ikame şekilde tanıtılmasıdır, yani onaylanmamış parçadır.

Kuruluşun tedarik zincirindeki yerine bağlı olarak, sahte parça tedarik riski değişmektedir. Parçalar ve montaj ürünleri için ne kadar çok tedarik gerçekleştirilirse sahte/taklit parça temini riski o kadar artmaktadır. Orijinal ürün üreticisinden (OEM) alınması gereken fakat tedarik edilemeyen her ürün için yetkililere danışılması gerekir, onay alınmadığı takdirde sahte parçanın kullanımı sonrası tüm riskler üreticiye ait olmaktadır.

Sahte/taklit parçanın tespit edilmesi durumunda kuruluş, bünyesine uygun, sahte/taklit parça ile ilgili alınması gereken aksiyonları tanımlaması halinde uygun olmayan ürün sürecini işletebilmektedir. Çünkü tüm sahte parçalar uygun olmayan üründür. Fakat her uygun olmayan ürün sahte parça değildir.

Sahte parça önleme uygulamaları, standart gereksinimlerinin yanı sıra devlet ve müşteri ile yapılan sözleşmelere bağlı olabilir. Sahte/Taklit parçanın önlenmesi için risk yönetimi ve sahte parça kontrol planı gerçekleştirilmesi etkili iki yöntemdir.

Kaynakça:

• iaqg.org