2019’da Ne kadar Yandık?
Sonuna yaklaştığımız 2019 yılı ülkemizde ve dünyanın birçok yerinde büyük orman yangınlarıyla geçti. Kopernik atmosfer görüntüleme servisi (Copernicus Atmosphere Monitoring Service – CAMS) yıl boyunca izlediği uydu görüntüleri ve sensör verilerini kullanarak, 12 ay boyunca ne kadar yandığımızın videosunu yaptı.
CAMS
Copernicus Atmosphere Monitoring Service (CAMS), Avrupa Birliği’nin Dünya gözlem programı Copernicus’u oluşturan 6 hizmetten biridir. Nihai amacı Avrupa vatandaşlarının yararı için gezegeni ve çevresini izleyen programın bu hizmeti, dünyanın her yerindeki hava kirliliği, güneş enerjisi, sera gazları ve iklim değişikliği ile ilgili veriler toplamaktadır.
Avrupa Orta Menzilli Hava Tahminleri Merkezi (ECMWF) tarafından uygulanan program 34 devlet tarafından desteklenen, bağımsız bir hükümetlerarası organizasyondur. Aynı zamanda araştırma enstitüsü özelliği de olan merkez 7 gün 24 saat hizmet veren operasyonel bir kuruluştur. Elde ettiği sayısal verileri ve hava tahminlerini üye devletlerle de paylaşan açık kaynaklı bir merkezdir.
2019 Yangınları
CAMS’ın elde ettiği veriler sadece Avrupa’yı değil tüm gezegeni kapsar. Bu sebeple üstünde çalıştıkları dosyaların kapsamları genel veriler de içerir. Birçok farklı alanda izleme yapan kuruluş, hava kirliliği çalışmalarında gözlemlediği büyük yangınları, uydu görüntüleri ve sensör verilerini kullanarak 92 saniyelik bir video haline getirdi.
Bu kısa videoyu izlediğinizde yangınların yol açtığı zararın büyüklüğü daha net anlaşılıyor. Coğrafi şartlara göre bazı bölgelerde sadece mevsim geçişlerinde görülen yangınlar, bazı bölgelerde ise yıl boyunca devam ettiği görülüyor.
CAMS çalışmalarını yürüten bilim insanlarından Mark Parrington “Bu yıl, CAMS için doğa yangınlarını gözlemleme açısından çok yoğun bir yıl oldu.” açıklamasında bulundu. “Yıl boyunca yangın yoğunlukları ve bu yangınların yaydığı dumanı yakından inceledik.” dedi.
“İncelemeler esnasında çok sıra dışı hareketler gösteren yangınlar ile karşılaştık. Yılın belirli zamanlarında yangın beklentisinde olduğumuz bölgeler dahi bizi çok şaşırttı.”“Kuzey Kutup Dairesi’nde, Dünya’nın en soğuk bölgelerindeki sıcaklık değişimlerinin işaretçisi yangınlar gözlemledik. Coppernicus’un yayınladığı videoda bu büyük yangınları, kıştan yaza geçiş esnasında gözlemleyebilirsiniz.”
Oluşan Hava Kirliliği
Bu yıl boyunca atmosferdeki ısı değişimine etki eden ve kutup dairesindeki karbon kaynaklarını da yakan 100’den fazla yangın görüldü. Bu yangınlara sadece sera gazı salınımına sebep olmuyor. Atmosferdeki karbondioksit oranını azaltan ağaç ve bitki popülasyonu da bu yangınlardan ciddi zararlar görüyor.
Ekolojik dengeyi bu denli etkileyen yangınların, insan yaşamı üzerindeki etkileri de endişe verici düzeylere çıktı. Bu etkiye örnek verecek olursak, Avustralya Sidney’de birbirine yakın birden fazla yangının oluşturduğu duman ve gaz bulutları, hava kalitesini zararlı kabul edilen seviyenin 12 katına çıkarmasını gösterebiliriz. CAMS’ın paylaştığı açık kaynak veriler içerisinde çeşitli şehir merkezlerinden alınan hava kalitesi verilerine ulaşabilirsiniz.
CAMS’ın tahminlerine bakıldığında 2019 yılının başından Kasım ayının sonuna kadar atmosfere 6.375 megaton karbondioksit karıştığı görülmektedir. Bu tahminlerden sonra ise birçok farklı yerde tekrar tekrar büyük yangınlar gözlemlendi.
Bu rakamların artması bizleri dolaylı yoldan değil, direkt ilgilendirmektedir. Her geçen yıl insan eliyle oluşturulan birçok etmen kaynakları tüketmeye devam ediyor.
Kaynakça
https://atmosphere.copernicus.eu/
