Yazılım Atmak Otomobile Zarar Verir Mi?

Yazılım ya da bir diğer adıyla chip tuning, araç performansını artırmaya yönelik bir işlemdir. Otomobilin işletim sisteminin yüksek performans amacıyla tekrar programlanması olarak tanımlanır. Sürücülerin araçlarının performanslarını artırmak amacıyla başvurdukları yaygın bir uygulamadır.

Yazılım (Chip Tuning) Nedir?

Chip tuning motordan ekstra performans elde etmek için ECU içerisinde bulunan yazılımın değiştirilmesi işlemidir. Chip tuning, otomobiller için stage-1 içerisinde bulunan bir uygulamadır. Motor performansını arttırmak için ilk adım olarak motor elektroniklerini optimize etmek gerekir. Atmosferik araçlarda %8-%10 beygir gücü kazanımı sağlanırken, tork arttırımı cüzi miktardadır. Yazılım atılmasının atmosferik motorlarda çok aşırı bir fark yaratmadığı aşikardır. Dizel motorlara baktığımızda ise özellikle turbo dizel araçlarda %30-%45 gibi beygir gücü kazanımı elde edilmektedir. Tork kazanımı ise %20-%30 değerleri arasındadır. Aracınızın tipine ve üretim yılına bağlı olarak ECU çok çeşitli sistemleri kontrol edebilmektedir. Bunlar arasında otomatik şanzıman sistemi, yakıt enjeksiyonu, valf destek sistemleri, zamanlama ve ateşleme sistemleri, araç stabilizasyon sistemleri ve hız kontrol sistemleri yer almaktadır. Bu sistemler aracın çalışması için oldukça önemlidir. Çip, valflere ve yakıt enjeksiyon sistemlerine giden basıncı artırır. Böylece aracın en yüksek hızını ve ivmesini düzenler. Bu sistemlerde yapılan değişiklikler ile araç performansında artış sağlanabilmektedir.

Chip Tuning Araca Nasıl Entegre Edilir?

Eski araçlar için özellikle 2000 model öncesi olan EPROM (Erasable Programmable Read Only Memory) kullanılırdı. Genellikle yazmak için çıkarılır ve tekrar lehimlenirlerdi. Daha yeni olan araçlarda ise optimize edilmiş yazılım genellikle OBD (On-Board Diagnostics) ara yüzü üzerinden motor kontrol ünitesine yazılmaktadır. Tuning korumalı araçlar ise başka özel yöntemlerle okunur ve tekrar monte edilir. Alınan yazılım tekrar haritalandırılarak (Remap), içinden yakıt ayarları, rail basınç, rölanti, tork limitörleri, avans, lambda, sıcaklık, devir ve turbo var ise turbo basınç ayarları üzerinde bir takım oynamalar yapılmaktadır. Bu sayede araç üzerinde yukarıda bahsettiğimiz değerlerde güç ve tork artışı meydana gelmektedir. Marka ve modele göre hazır yazılımlar kullanılabilmektedir. Ayrıca araç dinamometre (Dyno) üzerindeyken aracın ihtiyaçlarına göre değişiklikler yapılabilmektedir.

Neden Araçlar Fabrika Çıkışı Bu Şekilde Elimize Geçmiyor?

Öncelikle otomobil üreticilerin bölge ve koşullara göre tabi oldukları bazı üretim koşulları vardır. Fabrika ayarında bir aracın emisyon salınımı, yakıt tüketimi, motor dayanımı gibi parametrelere odaklanılır. Üretilen bu araçlarda standardı yakalamak oldukça önemlidir. Araba üreticileri bu araçları üretirken bir kesime hitap etmek yerine genel bir sürücü standardı üzerinden ilerler. Motor parçalarının ve güç aktarma organlarının uzun ömürlü olması ve müşteriye bu garantiyi sunmak ana hedeftir. Müşterilere en uzun ömürlü, en sağlıklı ve en ekonomik motoru sunma gayesi, üreticileri bazı normların arasına sıkıştırmaktadır. Bu nedenle fabrikada kısıtlanan motor güçleri bu saydığımız normlardan feragat edilerek daha performanslı bir araca dönüştürmek mümkündür. Bunu yapmanın motor ömrü, sağlığı, güç aktarma organları üzerindeki etkisi ve yakıt tüketiminde değişikliklere neden olacağı göz önünde bulundurulmalıdır.

Chip Tuning Avantajları Nelerdir?

Aracın ECU’sünün tekrar haritalanması ve yukarıda bahsettiğimiz değişikliklerin yapılması ile performans ve tork artışı meydana gelmektedir. Kullanıcıları chip tuning işlemine iten başlıca ana neden budur. Özellikle turbo dizel motorlarda elde edilebilecek olan %30-%45 arası beygir gücü arttırma işlemi kullanıcıları etkilemektedir. Aracının performans ve çekişinden memnun olmayan sürücüler için bir çözüm olmaktadır. Bu işi ustaca yapan yerlerde motor içindeki kritik değerlerin uygun normlarda değiştirilmesi araç performansına katkı sağlamaktadır. Atmosferik motorlarda daha fazla güç alınmasının temel nedeni yüksek miktarda yakıt kullanmaktır.

Araç yanma odasına ne kadar fazla yakıt-hava karışımı alınırsa performans artacaktır. Tabi ki yakıt sarfiyatı da doğru orantılı olarak artacaktır. Fakat turbolu motorlarda turbo basınç ayarı ve motor ayarı uygun aralıkta yapılırsa yüksek performans ile birlikte yakıt tasarrufu da sağlanabilmektedir. Bu yakıt tasarrufunun daha çok şehir dışı kullanımlarda görüldüğünü söylemek mümkündür. Sağlıklı bir chip tuning işlemi için açık hava filtresi, hava emiş kitleri ve egzoz modifiyeleri gibi yüzeysel parçalarında kullanılması daha sağlıklı olacaktır.

Chip Tuning Dezavantajları Nelerdir?

Kesinlikle motor ömründe kısalma olacaktır. Bu ani güç ve performans artışı sonrası hareketli parçalarda zorlanmalar meydana gelecektir. Özellikle atmosferik motorlu araçlar olmak üzere chip tuning bulunan araçların yakıt sarfiyatı bir miktar artacaktır. Turbolu araçlarda düzgün yapılmayan turbo basınç ayarları ile birlikte yüksek basınç üretmesinden dolayı turboda problemler meydana gelebilmektedir. Turbo dizel araçlarda chip tuning sonrası dizel motor daha çabuk kurumlanmaktadır. Genellikle yazılımlı araçların siyah duman atmasının ana sebebi budur. Yüksek yakıt girişi ve sonrasında tam yanma sağlanamadığı için siyah duman atılmaktadır. Fabrika çıkışında araçların hareketli parçaları ve güç aktarma organları orijinal ayarlarına entegre bir şekilde yapıldığı için bu ani güç artışı parçaların kullanım ömrünü kısaltacaktır. Ayrıca özellikle iyi fren sistemine sahip olmayan araçlarda bu ani beygir gücü ve tork arttırımı sonrası frenleme problemlerini birlikte getirerek kazalara sebebiyet verebilir. 150 bin km’yi geçmiş araçlarda uygulanması sonrası bu problemler daha çok görülebilmektedir.

Kaynakça

• en.wikipedia.org
• motorist.sg