Türk Bilim İnsanları: Oktay SİNANOĞLU
Değerli ziyaretçiler, hepinize merhaba. Daha önce bir çok bilimsel ve teknik konuda yazı yazdım. Görevime devam ettiğim sürece o tür yazıları bırakmadan devam edeceğim. Şu an içinde bulunduğunuz sayfa bir yazı serisinin ilki olacak. Bu seride Türk Bilim İnsanlarından bahsedeceğim. Seriye kimyacı, moleküler biyofizikçi ve biyokimyacı Türk bilim insanı Oktay Sinanoğlu’nun biyografisi ve çalışmaları ile başlayacağım. Kiminle başladığımın ve hangi sıralama ile gittiğimin önem sıralaması ile alakası yoktur.
Oktay SİNANOĞLU
Doğum Yeri : İtalya
Doğum Tarihi : 02.08.1934 – 19.04.2015
28 yaşında profesör ünvanını almaya hak kazanmış olan, kuramsal kimya ve moleküler biyoloji alanlarında yaptığı çalışmaların yanı sıra, Tük ulusal kimliği ve Türkçe üzerine verdiği yapıtlarla da tanınan bilim insanıdır.
Oktay Sinanoğlu, 1935 yılında, Bari, İtalya’da dünyaya geldi. Babasının askeri görevi nedeniyle bu ülkede yaşayan Sinanoğlu, ailesi ile beraber 1939 yılında, İkinci Dünya Savaşı’nın başlaması nedeniyle İtalya’dan ayrılarak Türkiye’ye döndü. Ankara Yenişehir Lisesi’nde burslu öğrenci olarak okudu ve de bu okulu birincilikle bitirdi.
Üniversite eğitimi için A.B.D.’nin Kaliforniya eyaletinde bulunan Kaliforniya Üniversitesi Berkeley Kimya Mühendisliği bölümünü tercih eden Sinanoğlu, burslu okuduğu bu üniversiteyi de birinci olarak tamamladı. 1956 yılında, üniversite eğitimini tamamlamasının ardından girdiği Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (M.I.T.)’nü 1957yılında, sadece sekiz aylık bir zaman zarfında bitirerek yüksek kimya mühendisi oldu.
1959 yılında Berkeley’de kimya doktorasını tamamladı, 1960 yılında ise Yale Üniversitesi’nde öğretim üyesi oldu. 1960-1961 yıllarında atom ve moleküllerin çok-elektronlu kuramı ile doçent oldu. 1963‘te 50 yıldır çözülemeyen bir matematik kuramını bilim dünyasına kazandırarak 28 yaşında profesör unvanını aldı. Yale Üniversitesi’nden hayat boyu öğretim üyesi ünvanı aldı.
Sinanoğlu, 1973 yılında, Alexander von Humboldt adına verilen Bilim Ödülü’nü kazanan ilk insan oldu. Bunu 1975 yılında, Japonya’nın ülke dışındaki bilim adamlarına verdiği en büyük ödül olan Japan’s International Outstanding Scientist ödülü, yine aynı yıl Türkiye Cumhuriyeti Profesörü, 1980 yılında ise Academy of Arts & Sciences (Sanat ve Bilim Akademisi) üyeliği izledi. Türkiye Cumhuriyeti Profesörü ünvanı Sinanoğlu’na özel çıkartılan bir kanunla verilmiş olup, bu ünvanı alan ilk ve tek kişi Oktay Sinanoğlu oldu.
Sinanoğlu, moleküler biyoloji alanının ilk kurucularından ve profesörlerinden birisi olarak tarihe geçti. DNA sarmalı ile ilgili kuramları konusunda dünyanın pek çok akademik kurumunda konferans ve eğitimler verdi. 1993 yılında, Yale Üniversitesi’nden emekliliğini isteyerek Türkiye’ye geri döndü. Yıldız Teknik Üniversitesi’nde, Kimya Bölümü’nde bir süre çalışmalarını sürdürdükten sonra, 2002 yılında kendi isteği ile emekliye ayrıldı.
Türkiye’de bulunduğu yıllarda Türkçe ve Türk Ulusal Kimliği üzerine çalışmalar yaptı. Bu dönemde Türkçe Giderse Türkiye Gider, Bye Bye Türkçe / Bir Nev-York Rüyası gibi Türkçe üzerine düşüncelerini sergilediği önemli çalışmalara imza attı.
Yaşamı boyunca Kuantum mekaniği’ne birçok katkıda bulundu. P.A.M. Dirac’in de üzerinde uğraştığı ancak çözemediği “Kuantum mekaniği’nde Hilbert uzayının topolojisi ve içerdiği yüksek simetrileri” problemini çözdü.
19 Nisan 2015 tarihinde Amerika’nın Florida Eyaleti’nde hayatını kaybetti.
