Ralli Araçları
Ralli yarışlarında, özel tasarım ve motora sahip ralli araçları kullanılmaktadır. Bu araçların tasarımı, hız, denge, dayanıklılık ve manevra kabiliyeti gibi unsurları en üst düzeye çıkarmayı amaçlar. Ralli yarışları, otomobil sporu tutkunlarının heyecan verici ve bir o kadar da etkileyici gözde disiplinlerinden birisidir. Ralli yarışlarında, profesyonel pilotların ve co-pilotların yeteneklerini ve dayanıklılıklarını test ettikleri hem katılımcıları hem de izleyicileri büyüleyen eğlenceli ve etkileyici etkinliklerdir. Bu etkinliklerde kullanılan özel ralli araçlarının dış yapısı iç yapısı ve motor yapısı diğer araçlara göre daha farklıdır.
Dış Tasarım İyileştirmeleri
Ralli araçları daha çok toprak zeminde kullanıldıkları için savrulma veya toprak zeminde kayma durumlarında hasar alabilmektedirler. Alınan hasarı minimuma indirmek için aracın farklı yerlerine koruma plakaları yerleştirilir. Arabanın orijinal parçaları kaput, bagaj kapağı gibi kaporta parçaları daha hafif malzemelerden yapılmış parçalar ile değiştirilir. Kullanılan parçalar genellikle alüminyum ya da karbon fiberden imal edilmiş parçalar olmaktadır. Aerodinamik açıdan akışkanlığı daha iyi sağlamak için dış aksama birtakım eklemeler yapılır:
- Yüksek hızlarda araç daha iyi yol tutuşuna sahip olabilsin diye geniş rüzgarlık yani spoiler takılır.
- Hava akımı nedeniyle oluşan basınç farkını dengeleyen ve aracın yere oturmasını sağlayan difüzör takılır.
- Hava kanalına sahip tamponlar takılır bu sayede araç aerodinamik bir tasarıma sahip olur.
- Şaside de bir takım iyileştirmeler yapılır. Genellikle güçlendirilmiş çelik veya alüminyum alaşımları kullanılarak şasi daha iyi hale getirilir.
Ralli Araçlarında Motor
Ralli araçları, yarış performansı için özel olarak tasarlanmış motorlara sahiptir. Bu motorlar, yüksek güç çıkışı, hızlı tepki ve dayanıklılığı bir araya getirir. Ralli araçları uzun yarışlarda dayanıklılık göstermek zorundadır bu yüzden motorda kullanılan parçalar özel parçalardan oluşmaktadır. Modern ralli araçlarının motorları, gelişmiş yönetim sistemleri ile donatılmıştır. Bu sistemler aracılığıyla motorun maksimum verimlilikte ve en iyi performansı ile çalışması sağlanmaktadır.
Ralli yarışlarına genellikle WRC liderlik etmektedir. WRC’ nin belirlediği bazı kurallar vardır bu kuralların dışına çıkmadan motor tasarımları ve teknik donanımlar yapılır.
-
4 silindirli, maksimum 36 mm hava girişli, yakıt enjeksiyonlu, 1.6 litre, turboşarjlı motor
-
6 vitesli sıralı şanzıman
-
200 km/s maksimum hız
-
Maksimum 4 saniye 0’dan 100 km/s hıza çıkma süresi
-
Maksimum 380 HP güç
-
Sürekli dört çeker
-
Mekanik ön, arka ve orta diferansiyel
-
Asfalt için 370 mm, çakıl için ise 300 mm çapında frenler
-
Asfalt için 8×18 inç, çakıl için ise 7×15 inç jantlar
-
Standart yol modeli ile aynı özelliklere sahip silindir bloğu ve kafası
-
Pistonlar, silindir girişleri, valfler, biyel kolu, kam ve krank mili ile sınırlı modifikasyon
-
Minimum 1190 kg (pilot ve co-pilot ile 1350 kg) ağırlık
Ralli Araçlarının İç Yapısı
Ralli araçlarında iç yapı da çok önemlidir. Çünkü anlık kazalarda şoförün ve co-pilotun güvenliği en üst düzeyde olmalıdır. Güvenlik kafesi, yangın tüpü, yarışa özel koltuklar ve 3 noktalı emniyet kemeri kullanılır. Bu ekipmanlar zorunlu olup dünya yarış standartlarıdır. Aracın ağırlığını düşürmek için iç kısımdaki klima sistemi ve arka koltuklar arabadan çıkarılır. Araç olabildiğince hafifletilir ve güvenlik ekipmanları hariç iç kısım boşaltılır
.
Süspansiyon Sistemleri
Geleneksel amortisörlerde, daha iyi ses izolasyonu için kauçuk-metal yataklar kullanılır. Buna karşın, ralli yarış amortisörlerinde ise küresel kayar yataklar kullanılır. Bu yataklar, seramik gibi özel malzemelerden üretilir. Bu ise sürücülerin araçlarını daha hassas şekilde idare edebilmelerine ve yolu daha iyi hissetmelerini sağlar. Ayrıca amortisörler, titreşimleri ve çarpmayı daha kusursuz şekilde sönümleyebilir. Zorlu şartlara dayanabilmeleri için sürtünmeye karşı optimize edilmiş kaplamalar ve contalar kullanılır. Bu özellikler, sürücülerin araçlarına tam hakim olmasını sağlar. Ekstrem durumlarda amortisör hızı 6 m/saniyeye kadar çıkabilir.
Frenler ve Lastikler
Ralli arabaları yüksek hızlarda durabilmesi için özel fren sistemlerine sahiptir Bu fren sistemleri aracın hızını anında düşürmek üzere tasarlanmıştır ayrıca bazı ralli arabaları hidrolik fren sistemleri kullanır. Ralli arabaları zorlu koşullar için özel olarak tasarlanmış lastiklere sahiptir Bu lastikler yol tutuşunu artırırken aynı zamanda yüksek hızlarda bile stabiliteyi sağlar ayrıca çoğu ralli arabası farklı hava koşullarına uygun olarak değiştirilebilen lastikler kullanır. Zemine göre lastikler farklılık gösterir. Buzlu etaplarda çivili lastik, asfalt zeminlerde yumuşak lastik toprak zeminlerde ise yumuşak lastik kullanılmaktadır.
Kaynakça:
www.aracincele.com/ralli-arabalari-nasil-calisir/
www.ikinciyeni.com/blog/Otomotiv/ralli-arabalarinin-ozellikleri
www.otomobilrehberim.com/2023/03/ralli-arabalarn-diger-arabalardan-ayran.html
