Hem Karada Hem De Suda Giden Araç: Hovercraft

Hovercraft, hem suda hem de karada seyahat etme yeteneğine sahip farklı tasarıma sahip bir taşıma aracıdır. Hovercraft; Hover ve Craft kelimelerinin birleşiminden meydana gelmiş yabancı kökenli bir sözcüktür. “Hover” kelimesinin anlamı havada durmak, havada asılı kalmak iken “craft” kelimesi uçak, gemi, zanaat, beceri gibi anlamlara sahiptir. Kelime anlarımdan da çıkarılabileceği üzere hovercraft kelimesi Türkçe de “havada duran gemi” anlamına gelmektedir. Hovercraft ulaşım teknolojisinde ayrı ve farklı bir tasarıma sahiptir.

Hovercraft Nasıl Çalışır?

Hovercraft, hareket ettiği zeminin üstünde süzülerek uçan sıra dışı bir makinedir, hem karada hem denizde yol alabilmesi nedeniyle hiçbir coğrafi sınır tanımadan dünyanın en ücra köşelerine ulaşabilme becerisine sahiptir. Hovercraft’ın çalışma prensibi, aracın bir hava yastığı üzerinde ilerlemesidir. Normal hava basıncından daha yüksek basınçlı hava, motorlar tarafından tabana doğru püskürtülür ve aracın yerle temasının kesilmesi sağlanır. Böylelikle araç yerin biraz üstünde hareket eder. Dikey hareketin yanında, aracın ileriye olan hareketi, zemine dik olacak şekilde yerleştirilmiş pervaneli motorlar tarafından sağlanmaktadır. Manevra kabiliyeti ise yine bu motorlarının kendi ekseni etrafında döndürülmesi ve aracın arka tarafında bulunan kanatlar ile sağlanmaktadır. Alt bölüm, etek adı verilen esnek bir materyal ile çevrilmiştir, bu sayede hava yastığı bir noktada tutulur ve hava kaçışı engellenir. Üstte bulunan pervaneler ise havayı iterek platformun hareket etmesini sağlamaktadır. Altta bulunan kaldırma pervaneleri(lift fan) ise üst kısımlarındaki boşluktan havayı vakumlayıp eteklerden içeri doldurur. Eteklerden kurtulan hava platformun altında bulunan boşluğa birikir ve sıkışır. Sıkışan havada kendine çıkacak yolu eteklerin altından bulur. Böylece sürtünme olabildiğince azalır. Sürtünme minimuma indiği için hovercraftlar seri hızlanmaktadır ve iyi manevra yeteneğine sahiptirler, yakıt sarfiyatı da oldukça düşüktür. 

Hovercraft Kullanım Alanları:

• Ulaşım: Hovercraft’lar, su yollarında ve bataklık alanlarda etkili bir ulaşım aracı olarak kullanılır. Geleneksel teknelerden farklı olarak, hovercraft’lar suyun üstünde kaydığı için engelleri daha kolay
geçerler.
• Kurtarma Operasyonları: Zorlu arazi koşullarında veya su üzerinde kaza sonucu mahsur kalan insanları kurtarmak için hovercraftlar sıklıkla kullanılır. Hava yastığı sayesinde suyun üstünde veya zorlu arazide güvenli bir şekilde ilerlemektedirler.
• Askeri Kullanım: Askeri operasyonlarda, deniz kıyılarına süratle çıkarma yapmak veya su üzerinde hızlı taşıma yapmak için hovercraftlar tercih edilir.
• Turistik Turlar: Turistik bölgelerde, su yollarında yapılan hovercraft turları da popülerdir. Turistlere farklı bir deneyim sunar.
• Bilimsel Araştırmalar: Özellikle sulak alanlarda yapılan bilimsel araştırmalarda hovercraft’lar kullanılır. Araştırmacılar böylece hassas ekosistemleri etkilemeden alanlara erişirler.

Hovercraftların kullanımının yaygın olmamasının birkaç nedeni vardır. Rüzgarlı havalarda seyahat etmekte zorlanabilirler ve enerji verimliliği konusunda daha da gelişmeye ihtiyaçları vardır. Ancak, teknolojinin gün geçtikçe ilerlemesiyle bu sorunların da çözümü mümkün olacaktır. Hovercraftlar geleceğin ulaşım araçları arasında önemli bir konuma sahip olabilirler. Hem hızlı hem de çok yönlü kullanım alanları ile birlikte çeşitli endüstri ve acil durum senaryolarında kullanımları oldukça yararlı olacaktır. Hovercraftların daha enerji verimli ve çevre dostu hale getirilmesiyle kullanımı daha yaygın hale gelecektir.

Kaynakça:

www.bilgiustam.com/sinir-tanimayan-arac-hovercraft

web.itu.edu.tr/~ozdemirmehm/hover_pdf.pdf

www.bilgigetir.com/2021/02/hovercraft-srads-ve-snr-tanmaz-bir-arac.html