Gökyüzünün Kraliçesi: BOEING 747
Havacılıkta bazı uçaklar efsaneleşmiştir. Bunlara örnek olarak Airbus A320, Boeing 777 verilebilir. Boeing 747 ise 52 yıldır üretilen ve hala üretimi devam eden, tasarımıyla olsun, özellikleriyle olsun, bazı karıştığı kazalarıyla beraber efsaneleşmiş bir uçak. Boeing 747 havacılık dünyasında “Jumbo Jet” çağını başlatmıştır.
Tarihçesi
1960’lı yıllarda havayolu ile ulaşım insanlar için çok cazip gelmeye başlamıştı. Bu nedenle havacılık sektöründe büyük bir patlama yaşanıyordu. Pan American Airways (Pan Am) Boeing’in sadık bir müşterisiydi ve şirketten Boeing 707’nin iki katı büyüklüğünde bir uçak geliştirmesini istedi. 1966 yılında ise Boeing 747’nin adı koyuldu. Pan Am üretilen ilk 100 uçaktan 25’ini sipariş ederek ana kullanıcı oldu.
Tasarım Aşaması
Boeing 747, tasarımıyla çok dikkat çekmektedir. Bir diğer Jumbo Jet olan A380 ile karşılaştırıldığı zaman Boeing 747’nin kamburlu yapısı onu diğer uçaklardan farklı kılmaktadır. 747 bir yolcu jeti olarak üretilmişti ama kargo jeti olarak da kullanılabilmesi için Boeing mühendisleri kokpiti üst katta tasarlamışlardır. İlk başta kokpitin küresel olması düşünülmüş fakat bu ciddi sürtünme problemlerine yol açacağından su damlası modeli kullanılmıştır.
Satışlar
Boeing yolcu jeti olan 747’lerin satışlarının 1980’li yıllarda azalacağını ama kargo jeti olan 747’lerin satışlarının artacağını ön görüyordu. Fakat bu durum çok sonra yaşandı. İlk 400 adeti satıldıktan sonra 747’lerin modasının geçmesi bekleniyordu ama 747’ler zamann ötesine geçerek 1993 yılında 1000 adet olan satış hedefini aştılar. 2000 yılında ise beklenen düşüş yaşanmıştı.
İlk 747’ler
Pan Am, Boeing’den ilk 747’yi 1970 yılında istemişti. Boeing için bu kumar demekti çünkü uçak için hem büyük bir fabrika kurulmalıydı, hem de geliştirmeler için çok fazla harcama olması gerekiyordu. 1966 yılında çalışmalara başlandı. 1969’da ise 747 ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Uçakta kullanılan JT9D tipi motorların geliştirilmesinde bazı sorunlar çıktı, bu nedenle 30 adet 747 yeni yapılan fabrikada öylece beklemeye alındı. Bu sırada Boeing iflasın eşiğine gelmişti. Fakat sorunlar aşıldıktan sonra 747’lerin önüne kimse geçememişti. 35 yıl boyunca satış rekorlarını kimsenin kıramadığı bu uçağın rekorunu 2006 yılında Airbus A380 kırdı.
Teknik Özellikleri
747 ailesi 747-100, 747-200B, 747-300, 747-400, 747-400ERF ve 747-8l olmak üzere 6 varyasyondan oluşmaktadır.
747-100 | 747-200B | 747-300 | 747-400 | 747-400ERF | 747-8l | |
Uzunluk (m) | 70.6 | 70.6 | 70.6 | 70.6 | 70.6 | 76.4 |
Kanat Açıklığı (m) | 59.6 | 59.6 | 59.6 | 64.4 | 64.4 | 68.5 |
Kanat Alanı (m^2) | 511 | 511 | 511 | 525 | 525 | 554 |
Motor | Pratt & Whitney JT9D
Rolls Royce RB211 GE CF6 |
Pratt & Whitney JT9D
Rolls Royce RB211 GE CF6 |
Pratt & Whitney JT9D
Rolls Royce RB211 GE CF6 |
Rolls Royce RB211
GE CF6 |
Rolls Royce RB211
GE CF6 |
GEnx-2B67 |
Hız (Mach) | 0.92 | 0.92 | 0.92 | 0.92 | 0.92 | 0.9 |
747’nin Kazaları
Boeing 747 birçok kazaya karışmıştır ve kazalar sonucu 3844 kişi hayatını kaybetmiştir. Bu kazalardan en büyük olanı is Tenerife’de gerçekleşen uçak kazasıdır. Pan Am’a ait olan bir Boeing 747 ile KLM Royal Dutch Airlines’a ait başka bir Boeing 747’nin çarpışmasıyla 583 kişi hayatını kaybetmiştir. Bu havacılık tarihinin en büyük uçak kazası olarak bilinmektedir.
Kazanın nasıl gerçekleştiğine dair animasyon:
Kaynakça
- en.wikipedia.org
- www.boeing.com
- www.aircharterservice.com.tr
- www.turkishairlines.com
- www.lufthansa.com