Yeşil Tedarik Zinciri Yönetimi
Teknolojinin gelişimi, küreselleşme, işletmeler arası rekabetin zorlaşması, tedarik zincirlerindeki ağların karmaşıklaşması, ürün yaşam döngüsünün kısalması gibi pek çok gelişme; işletmelerin tedarik zinciri stratejilerini yeniden değerlendirmesine sebep olmuştur. Bu değerlendirme sürecinde işletmeler, tedarik zincirini geliştirebilmek için doğal kaynakların doğru kullanımı ve tedarik zincirlerinin etkin yönetilmesi düşüncesini, yeşil tedarik zinciri yönetimi anlayışını, benimsemişlerdir.
Yeşil tedarik zinciri yönetimi, firmaların kar ve pazar payı hedeflerine çevresel risklerini ve etkilerini azaltarak ve ekolojik verimliliklerini artırarak ulaşabilmelerini sağlayacak “kazan-kazan” stratejileri geliştirmelerine yardımcı olan yeni geniş tabanlı bir değişimdir. Bir başka tanıma göre ise; çevresel kaygıların geleneksel tedarik zinciri içerisine entegre edilmesi şeklinde tanımlanabilir.
Yeşil tedarik zincirinin temel amacı, işletmelerin tedarik zincirinde değer katarken çevrenin önemini de vurgulamaktır.
Yeşil Tedarik Zinciri Yönetimi Faaliyetleri
Yeşil Satın Alma
Satın alma, ürün ya da hizmetlerin tedarik edilmesidir. Yeşil satın alma ise, satın alma sürecinin çevresel kaygılar güdülerek gerçekleştirilmesidir. Yani; satın alınan malzemelerin geri dönüştürülebilir, yeniden kullanıma uygun ve çevreye duyarlı olarak tercih edilmesidir. Yeşil satın alma faaliyeti, yeşil tedarik zinciri yönetimindeki en önemli faaliyettir.
Yeşil Üretim
Yeşil üretim, atık ya da kirliliğin minimum tutulduğu, etkinliği fazla olan ve çevre bilinciyle gerçekleştirilen üretim sürecidir. Yeşil üretimin amacı; ürünlerin tasarım aşamasından itibaren geri dönüşüm, yeniden üretim ve tekrar kullanım imkanlarının değerlendirilmesidir.
Yeşil Pazarlama
Yeşil pazarlama, kirlilik üzerine yapılan pazarlama çalışmalarını, enerji tüketimiyle ilgili konuları ve yenilenemeyen kaynakların tüketiminin olumlu ve olumsuz yanlarını inceleyen bilim dalıdır. Bir başka tanıma göre; tüketicilerin ihtiyaç ve isteklerini yerine getirirken işletmenin de hedeflerine ulaşmasını sağlayacak doğa ile dost ürünlerin üretilmesini, fiyatlandırılmasını, dağıtılmasını ve tutundurulmasını içeren ve ürünün kullanım sonrasını da kapsayan pazarlama faaliyetleridir.
Yeşil Paketleme
Yeşil paketleme, ürünler paketlenirken çevre dostu malzemelerin kullanıldığı, paketlerin çeşit ve boyutlarına dikkat edildiği paketleme faaliyetleridir.
Tersine Lojistik
Tersine lojistik; hammadde, yarı mamul, nihai ürün ve bunlara ilişkin bilgilerin tüketiciden üreticiye doğru, değer kazanımı ya da uygun şekilde yok edilmesini sağlamak amacıyla etkin akışını planlama, uygulama ve kontrol etme faaliyetleridir.
Yeşil Tedarik Zinciri Yönetiminin Avantajları
- İşlem, malzeme, depolama ve imha maliyetleri azalır.
- Pazara ulaşım ve pazar payı artar.
- Enerji tüketimi ve atık üretimi azalır.
- Ses ve radyasyon azalır.
- Müşteri memnuniyeti ve işletme güvenilirliği artar.
- Hammadde tüketimi ve çevresel olaylarda risk azalır.
- Teknoloji gelişimi ve rekabet artar.
- Ürün ve hizmet kalitesi artar.
- Çevresel ve işlemsel performans artar.
- Çalışan ve toplum sağlığında iyileşmeler gerçekleşir.
Kaynaklar
- www.academia.edu
- www.kto.org.tr
- atauni.edu.tr