Toyota Üretim Sisteminin İki Temel Taşı: “JIT” ve “JIDOKA”

Toyota Üretim Sistemi’nin temeli, israfların tamamen ortadan kaldırılmasına dayanır. Bu temeli sağlayanlar ise “JIT”(tam zamanlı üretim) ve “Jidoka”(otonomasyon)dır.

 

JIT (Tam zamanlı üretim)

JIT fikri, 1950 yıllarında  Taichi Ohno tarafından geliştirildi. JIT, her parçanın bant üzerine “gerektiği anda” ve yalnızca “gereken miktarda” gelmesine denir. Bu fikir, ürünün değerini arttırmayan tüm unsurları israf olarak görür. Bu sayede şirket, depolamayı ve stoklamayı minimuma indirebilir. Dahası, bunlardan doğacak olan maliyetlerin önüne geçilir. Yönetim açısından da bakıldığında bu durum oldukça idealdir. Toyota Üretim Sistemi, 7 temel israfın önüne geçilmesi hedefler. Bunlar;

  1. Fazla üretim
  2. Taşıma
  3. Lüzumsuz hareket
  4. Fazla stok
  5. Ürün hataları
  6. Beklemeler
  7. Süreç içerisindeki israf

JIT ile fazla stok ortadan kaldırılır ve böylelikle fazla stoktan doğan işletme hataları gizlenmemiş olur. İşte bu durumda işletme içerisindeki hatalar gözle görünür hale gelir ve bu hataların önüne geçilmesi daha kolay olur.

JIT görseli

JIDOKA (Otonomasyon)

Bu fikir, Toyota Motor Company’nin kurucusu Sakichi Toyoda’nın mucidi olduğu, kendi kendine çalışan bir dokuma makinesinden doğmuştur. Toyoda, dokuma tezgahındaki üretim hatalarını çıkaran, eğrilme hatası gören ve işi otomatik olarak durduruan bir cihaz takılması fikrini geliştirmiştir. Amacı, problemin üretildiği esnada tespit edilmesi ve sürecin o anda durdulması üzerine kuruludur. Böylelikle, makine normal çalışırken hiçbir işçiye gerek duymamakta; yalnızca anormallik durumda insan müdahalesi gerekir. Bu da işçi sayısının azaltılmasını ve üretkenliğin artırılmasını mümkün kılar. Jidoka’nın önemi üretim açısından çok önemlidir. Jidoka’nın yararları ise şunlardır;

  1. Verimliliği artırır
  2. İsrafı azaltır
  3. Ürün kalitesini artırır
  4. Proses kalitesini artırır
  5. Bakım maliyetlerini düşürür
Jidoka görseli

Son olarak JIT, işletmedeki fazla stok yüzünden oluşacak herhangi bir israfı önlemesi ve Jidoka ise üretim sahasında çıkan herhangi bir hatanın- ürün ya da proses hatası- anında belirlenmesiyle ilerde oluşacak daha maliyetli ve daha büyük hatanın önlenmesi açısından Saichi Ohno’nun da dediği gibi Toyota Üretim Sisteminin iki temel taşıdır.

 

Toyota Üretim Sistemika

KAYNAKLAR

Ohno, Taiichi(2017), Toyota Ruhu

YAZGAN H., SARI Ö., SERİ V., (1998) TOYOTA ÜRETİM SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ, Sakarya Üniversitesi

admin

Çeyrek Mühendis; geçmişten gelene, gelecekte değer kazandıran mühendislik platformu!

50% LikesVS
50% Dislikes

admin

Çeyrek Mühendis; geçmişten gelene, gelecekte değer kazandıran mühendislik platformu!

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.